Kompanija doMEn doo, Agent registracije nacionalnog domena .ME, nedavno je obilježila 10 godina poslovanja manifestacijom “Dan Programiranja” u Delta City Podgorica. Ovim projektom realizovana je još jedna u nizu brojnih društveno korisnih aktivnosti sa ciljem da se pozitivno utiče na informatičku pismenost društva u Crnoj Gori, a posebno na mlade generacije željne znanja. Kompanija doMEn je bila u fokusu i posljednjeg vikenda maja, kada je organizovala šestu po redu konferenciju Spark.me, koju je pratilo čak 570 ljudi iz 28 zemalja. Entuzijazam i ozbiljan timski rad stvorili su jednu od najpopularnijih konferencija jugoistočne Evrope i šire, a opet sa jedinstvenom misijom da se poboljša kvalitet života na ovim prostorima upotrebom tehnologija i interneta.
Kompanija doMEn je osnovana od strane Afilias PLC, GoDaddy i Me-net doo, a doMEn je postao Registar .ME domena nakon dostavljanja najbolje ponude na javnom pozivu Vlade Crne Gore za izbor Agenta registracije. Od početka komercijalnog rada 2008. godine, .ME je brzo postao novi državni domen sa najbržim rastom u broju registracija, kao i jedan od najpopularnijih domena za kreiranje ličnog brenda na internetu. O tome Predrag Lešić, izvršni direktor DoMEn-a.
Kako biste okarakterisali prvu deceniju rada kompanije koja funkcioniše u javno-privatnom partnerstvu?
Domen .ME je danas globalni brend. Vrijednost .ME ekstenzije vidljiva je i na prvi pogled, jer je veoma jednostavno objasniti na koji način domen može da se iskoristi. Onaj teži dio je doći do krajnjeg korisnika, prenijeti mu tu poruku, pružiti mogućnost registracije i ostale prateće usluge na globalnom nivou, 24 sata dnevno, sedam dana u sedmici. Ove prepreke su prevaziđene javno-privatnim partnerstvom, u kom su svi partneri odigrali svoju ulogu, na najbolji mogući način. Kompanija Afilias je stavila na raspolaganje svoju robusnu infrastrukturu za rad sistema za registraciju, kao i DNS sistema. Kompanija GoDaddy je, anagažovanjem svih raspoloživih kapaciteta, marketinški predstavila domen na globalnom nivou. Na kraju, kompanija ME-net je svojim znanjem obezbijedila nesmetanu registraciju na drugom nivou, kao i registraciju na trećem nivou, isključivo za crnogorske građane i kompanije. Zaposleni kompanije doMEn doo su svojim posvećenim radom izgradili brend kojim se Crna Gora danas ponosi i po kom je prepoznatljiva u svijetu. Naravno, svih ovih godina smo imali punu podršku Vlade Crne Gore, kao glavnog partnera na projektu. Osim globalne prepoznatljivosti, Crna Gora je ostvarila i značajan finansijski benefit iz ovog javno-privatnog partnerstva. Riječ je o 30 miliona eura prihoda države na ime naknade iz ugovora o upravljanju domenom, različitih oblika poreza i doprinosa, kao i kroz finansiranje raznih društveno odgovornih projekata.
Bez obzira na velike finansijske benefite razvoja crnogorskog društva od primarnog rada ove kompanije, DoMEn je podjednako fokusirana na društvenu odgovornost sa ciljem razvoja informacionog društva i digitalne zajednice kroz edukaciju generacija od kojih zavisi budućnost ove države. Šta su motivi takve politike poslovanja?
Motiv ovakve politike poslovanja je upravo činjenica da se radi o javno-privatnom partnerstvu. Zaposleni kompanije, kao i osnivači, svjesni su da upravljanje jednim ovakvim projektom zahtjeva ne samo ispunjenje ugovorenih obaveza na kojima se bazira ekonomski razvoj, već da je potrebno i prenijeti znanje koje se stiče radom na ovakvom projektu na lokalnu zajednicu, uz pomoć partnera iz lokalne zajednice. Dva segmenta na koja smo stavili akcenat su: preduzetništvo i programiranje. Svjesni smo da nas informaciona revolucija gura u pravcu sve većeg broja radnih mjesta u industriji programiranja, kao i da su programski jezici univerzalni jezici sporazumijevanja među računarima. Stoga ulažemo značajne resurse, kako materijalne tako i ljudske, u promociju i popularizaciju programiranja na svim nivoima, od nižih razreda osnovne škole pa do visokog obrazovanja na fakultetima.
Sa druge strane, krećući se aktivno kroz startap industriju, i prateći razvoj tehnoloških brzo-rastućih kompanija (startup-ova), formirali smo jezgro startap ekosistema u Crnoj Gori u saradnji sa partnerima iz zemlje i inostranstva. Sa ponosom možemo da kažemo da smo ostvarili impresivne rezultate na kojima čestitamo svima koji su zajedno sa nama na ovom putu modernizacije tehnologije i preduzetništva u Crnoj Gori. Rezultati koje smo postigli mjerljivi su ne samo iz perspektive Crne Gore, već i regiona, a usudio bih se reći i iz Evrope, pogotovo kada je Spark.Me konferencija u pitanju.
2009. godine pokrenuta je DoMEnova “Ljetnja Škola Programiranja” u saradnji sa Prirodno-matematičkim fakultetom, sa ciljem pripremanja srednjoškolske djece za Međunarodnu olimpijadu programiranja. Da li je škola opravdala svoje postojanje?
Mislim da je uspjeh najbolje opisati činjenicama kako bi izbjegli subjektivnost. Ljetnja škola je prerasla u cjelogodišnju nastavu iz algoritamskog programiranja, gdje sama Ljetnja škola predstavlja vrhunac pripreme polaznika i kraj ciklusa, ali istovremeno i početak sljedećeg. Svake godine imamo sve veći broj polaznika u septembru, konkretno 225 djece iz osnovnih škola i 148 iz srednjih škola, pri čemu se granica zainteresovane djece, prema podacima iz septembra prošle godine, spustila na 4. razred osnovne škole. Na državnom takmičenju iz programiranja, sada već daleke 2009. godine, imali smo samo jednog takmičara koji je, pošto je vidio zadatke, napustio takmičenje uz konstataciju “ovo su preteški zadaci za mene”. Danas imamo deset do dvadeset takmičara, koji svake godine redovno osvajaju medalje.
Polaznici ovih škola danas su najbolji studenti na crnogorskim fakultetima iz oblasti informatičkih studija, dok su se pojedini otisnuli u svijet i tamo usavršavaju svoje vještine ravnopravno sa drugima. Štaviše, neki od naših polaznika osnovali su svoje startup kompanije, a imamo jednog doktoranta na prestižnom Oxford univerzitetu iz oblasti matematike. Sve ovo je ostvareno zahvaljujući entuzijazmu dr Gorana Šukovića, profesora na Prirodno-matematičkom fakultetu, i njegovih saradnika, uz našu finansijsku podršku. Na žalost, još nije osvojena medalja na međunarodnoj olimpijadi iz programiranja, a to nam je cilj od prvog dana. Stoga nam ne fali motivacije da radimo još više i bolje kako bismo i taj cilj ostvarili.
U saradnji sa NVO “Mali Pronalazači”, DoMEn je 2013. godine ušao u drugi projekat, FIRST LEGO League i donirao pet “LEGO MINDSTORMS” setova za pet crnogorskih osnovnih škola. Kakva je saradnja sada i koliko ste uključeni u projekat osim samog finansiranja?
Kada nam se dr Srđan Kadić, takođe profesor sa Prirodno-matematičkog fakulteta, iz NVO “Mladi pronalazači”, obratio za pomoć i kada nam je prezentovao ideju, shvatili smo da je to idealan način da se programiranje približi mlađim uzrastima na jedan interesantan način. Sa druge strane, stariji osnovci kroz ovaj projekat mogu nesmetano iskazati kreativnost i timski rad. Osim finansiranjem, ovaj projekat pojedinci i lično pomažu – bilo kroz rad sa djecom, bilo učestvovanjem u organizaciji takmičenja kao sudije.
Danas imamo djecu koja se ravnopravno takmiče sa svojim vršnjacima na evropskom takmičenju FIRST LEGO League i koja su u stanju da se uhvate u koštac sa problemima i da odgovore na njih kreativnim rješenjima. Crnogorskom društvu je danas to neohodno ukoliko želimo da se razvijamo dovoljno brzo da ne zaostajemo za ostalima.
DoMEn je pokrenuo jednu od najvećih marketinških konferencija u Jugoistočnoj Evropi, Spark.me koja je prije par dana po šesti put održana u Bečićima i ponovo okupila najveća svjetska imena iz marketinga, tehnologije i biznisa. Kako ste došli na ideju da realizujete ovakvu konferenciju i čemu pripisujete njenu, sada već globalnu popularnost?
Radeći svoj posao imali smo prilike da učestvujemo u raznim konferencijama širom svijeta. Jedna nas je posebno nadahnula, a to je TechCrunch Disrupt. Brzo smo shvatili da nije moguće velikom broju mladih ljudi obezbijediti da posjeti ovu konferenciju, pa smo stoga odlučili da organizujemo svoju, po ugledu na TechCrunch Disrupt. Zadali smo sebi visok cilj i trud se isplatio. Danas u Crnoj Gori možete jednom godišnje čuti predavače koji su planetarno popularni. Takođe, po ugledu na TCD, organizujemo i startup takmičenje i pobjednika startup takmičenja Spark.me konferencije šaljemo na TechCrunch Disrupt u San Francisko. I dalje najznačajnije i najmasovnije startup takmičenje na svijetu na kom izabrani imaju priliku da se susretnu sa svojom konkurencijom, mentorima i investitorima. Iz godine u godinu bilježimo sjajne utiske startupper-a po povratku iz San Franciska.
Agent registracije je uspostavio saradnju sa internet gigantima kao što su Facebook, WordPress, Vogue, Telegram, WhatsApp, The New York Times i dr. Domen .ME je postao prvi izbor velikog broja eksperata za kreiranje ličnih stranica poput: TonyConrad.me, Ted.me, TuckerMax.me, Verou.me, itd. Mnogi su zahvaljujući domenu koji pretvara adresu u privlačnu marketinšku poruku ostvarili dodatni uspjeh: Build.Me (SAP), Next.Me (Banco Brandesco), Join.me, PayPal.me, About.me.
Priča o domenu .ME, kao digitalnim resursu na globalnom tržištu, biće još uspješnija u budućnosti, kada se uzme u obzir činjenica da broj korisnika interneta koji kreiraju sadržaj svake godine raste.
Preuzeto: cdm.me
